Transitieagenda roept op tot nog meer samenwerking

Hoe zorg je ervoor dat elektronische apparaten, kleding of meubels een langere levensduur krijgen? Of dat verpakkingen duurzamer worden? Door samenwerking natuurlijk! Dat was de belangrijkste boodschap tijdens het jaarlijkse transitiecafé.

‘Hoe kunnen we een circulaire economie versnellen?’, vraagt dagvoorzitter Hajar Yagkoubi aan een volgepakte zaal in Villa Jongerius in Utrecht. Hier zitten studenten, beleidsmakers, wetenschappers en circulair ondernemers om samen antwoord te geven op alle uitdagingen die bij deze vraag horen. Een bom aan geluid gaat door de zaal, zo te horen hebben de bijna 200 bezoekers hier allemaal wel een idee bij.

tekst loopt door onder de foto

Duurzaam ontwerpen en kennis vergroten

Ook zou duurzaam ontwerpen een circulaire economie versnellen, legt Jan van Os van ATAG tijdens een van de deelsessies uit. Van Os is duurzaamheidsmanager bij de leverancier van keukenapparatuur. ‘Zorg dat je gemakkelijk bij onderdelen kunt komen die je moet repareren. Als wij een vaatwasser maken en monteurs niet goed bij onderdelen kunnen, moeten wij terug naar de tekentafel en met onze producenten in gesprek. Zo zorgen we ervoor dat spullen langer meegaan.’

Tegelijkertijd heeft dit langer meegaan van spullen, ook te maken met kennis van consumenten. Martin Hoff van Techniek Nederland: ‘Stofzuigers die mensen wegdoen, want kapot. Terwijl het vaak gaat om een verstopte filter. Dit is heel makkelijk zelf te repareren, maar dat moet je maar net weten.’

Repareren als oplossing voor overproductie

Eerder op de dag vertelde Thami Schweichler van United Repair Centre over hoe belangrijk samenwerking met kledingmerken is om van reparatie het nieuwe normaal te maken. Of zoals hij zelf zegt: ‘to make repair cool again.’ Schweichler: ‘Het systeem van de kledingindustrie is kapot, iedere seconde komt er een vrachtwagen vol kleding bij. 60 procent hiervan wordt nooit verkocht. Dat moet anders!’

United Repair Centre helpt nieuwkomers en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan een baan en repareert kleding. ‘Zo gaan spullen langer mee en hoeven er minder nieuwe spullen gemaakt te worden.’

Upcycling van left overs

Minder nieuwe kleding maken is ook het doel van de 100×1000 UpcycleClub. Dit initiatief van Rethink Rebels roept kledingmerken op om jaarlijks duizend kledingstukken te upcyclen. Tijdens de deelsessie textiel vertellen Laura Koedijk van Studio Anneloes, Marijke Willemsen van 10Days, Iris van Trigt van King Louie en Marvin Schipmann van Patta over waarom ze samenwerken aan upcycling. Ze zijn het er allemaal over eens dat er genoeg textiel is. Dus waarom geen left overs gebruiken om iets moois van te maken?

Er is geen one size fits all-oplossing voor een circulaire textielketen

Tijdens de deelsessie verkennen ze met de deelnemers in de zaal ook andere oplossingen voor een circulaire textielketen. Zo vraagt iemand zich af of het zin heeft als ieder merk een eigen tweedehands platform start.

Van Trigt: ‘Je hebt marktplaats, vinted en de kringloopwinkel. Dan vind ik het niet nodig om met King Louie weer een eigen platform op te richten. Maar aan de andere kant: met zo’n tweedehandsplatform zouden we wel de controle houden, de kwaliteit is goed. En misschien nog wel belangrijker: we enthousiasmeren consumenten voor tweedehands die hier anders misschien wel niet mee in aanraking zouden komen.’

Ketendoorbraakproject textiel

Om uitdagingen van kledingmerken en andere bedrijven in kaart te brengen, is het ketendoorbraakproject textiel opgericht. Claire Teurlings legt uit: ‘Er is geen one size fits-all oplossing voor een circulaire textielketen. Daarom brengen we in dit project in kaart waar behoefte aan is. Hier gaan we bedrijven bij adviseren en helpen. En wat hier gebeurt rond upcycling is een verkenning. We willen uitzoeken of we hier een goed verdienmodel omheen kunnen bouwen. Maar ook hier geldt weer: dat zal voor iedere deelnemer er net wat anders uitzien. Daarom is het ook zo belangrijk om dit met elkaar uit te proberen.’

Samenwerking verbreden leidt tot impact

Dit was ook de boodschap van Katrien Termeer, hoogleraar bestuurskunde aan de Wageningen University tijdens het plenaire gedeelte. Samenwerken loont. Neem een initiatief als het Repair Café. In 2009 was dit er nog maar een. Inmiddels zijn er al ruim 2500 Repair Café’s in meer dan 45 landen. Termeer: ‘Iets dat heel klein begon, is nu veel breder. Er wordt samengewerkt met onderwijs en bedrijfsleven. En ik durf wel te zeggen dat deze beweging heeft bijgedragen aan het versnellen van EU-wetgeving rond recht op repareren. Koester deze samenwerkingen. Ze lijken misschien klein, maar hebben zeker invloed.’

Ook voorzitter van de Transitieagenda Consumptiegoederen, Anne-Marie Rakhorst, wil samenwerking vieren en roept bezoekers met een goed idee zich te melden. ‘We zijn een beweging van doeners, denkers en durvers en willen het anders doen. Zie de transitieagenda als verbinder. Zoek ons dus op met je duurzame ideeën. Wij doen er alles aan om samen iets op te zetten.’

De andere deelsessies:

Meubels:
In de deelsessie Meubels sprak onder andere Mark Groot-Wassink van Auping over het volledig circulaire matras. Hiervoor gebruikt het merk geen schuim – zoals traditioneel gebruikelijk is – maar polyester. Benieuwd hoe dit werkt? Lees het interview met Mark Groot Wassink.
Andere sprekers waren: Frank Bouma van Vepa

Verpakkingen en verbruiksartikelen:
In de deelsessie verpakkingen en verbruiksartikelen vertelde Franne Jelske Annema hoe zij samen met concurrent CSU een volledig recyclebare handschoen ontwikkelden. Benieuwd naar haar verhaal? Lees het interview met Franne Jelske Annema.
Of lees hoe koffiebranderij Peeze vooroploopt met een herbruikbare emmer voor koffiebonen. Tom Freriks vertelt in dit interview meer.
Andere sprekers waren: Okke de Jonge van Boxo, Jean-Maurice Verploegen van Spectro en Cas van Striep van CSU